Page 70 - NP Zbornik 46_DRUGO REVIDIRANO IZDANJE

70 Safet Bandžović, Sandžak i konstituisanje avnojske Jugoslavije...

Muslimani nisu nacija „mada se – individualno uzevši – ne osjećaju ni Srbima, ni
Hrvatima i mada, s obzirom na to, svakako sačinjavaju posebnu etničku grupu”.
33
Atif Purivatra zapaža da „u shvatanjima čelnih ljudi (otpori stvaranju republike
BiH u Jajcu) nikako nije moglo da pobijedi i to da je Musliman-Musliman.
Tome se pružao otpor”. Stavovi KPJ prema kojima su Bošnjaci činili poseban
34
etnički individualitet prilično su dugo različito tumačeni. Politika komunističkog
pokreta nije se temeljila na priznavanju njihovog nacionalnog identiteta (Saltaga
35
1991: 175; Filipović 1996: 83). Nenad Filipović o velikom i malom slovu „M”
piše: „Samo pozivanje na čuveno veliko slovo veoma je klimavo, budući da su
dokumenti tzv. narodne vlasti po pravilu pisani na vrlo niskom novou pismenosti.
Ima u njima i malih i velikih slova i gdje treba i gdje ne treba”. NOP se nije
36
odlikovao dosljednom linijom prema Bošnjacima. Sadržaji niza relevantnih
partijskih dokumenata svjedoče da njihovi tvorci nisu osjećali potrebu da realnije
sagledaju položaj Bošnjaka (Duraković 1998: 213-214).
37
Specifičnost „avnojske federativne formule” nastanka jugoslavenske
federacije iskazana je i u činjenici da je 1943. prvo stvorena savezna država, a
tek onda tokom 1944. članice federacije, kada su zemaljska antifašistička vijeća
na svojim drugim zasjedanjima konstituirana u najviša zakonodavna i izvršna
predstavnička tijela svojih federalnih jedinica. Podaci o broju prisutnih delegata
38

republike BiH u Jajcu) nikako nije moglo da pobijedi i to da je Musliman-Musliman.
Tome se pružao otpor”; opšir. A. Purivatra, Muslimani su svoji na svome, „Islamska
misao”, br. 146, Sarajevo februar 1991.
33 Vidi E. Kardelj, Razvoj slovenačkog nacionalnog pitanja, Beograd 1960, 104
34 Vidi A. Purivatra, Muslimani su svoji na svome, „Islamska misao”, br. 146, Sarajevo
februar 1991
35 Nenad Filipović o velikom i malom slovu „M” piše: „Samo pozivanje na čuveno veliko
slovo veoma je klimavo, budući da su dokumenti tzv. narodne vlasti po pravilu pisani na
vrlo niskom novou pismenosti. Ima u njima i malih i velikih slova i gdje treba i gdje ne
treba” - cit. prema: N. Filipović, O jednom nasilnom istezanju bošnjačkih nogu, u: Bosna
i bošnjaštvo, Sarajevo 1990, 176.
36 N. Filipović, O jednom nasilnom istezanju bošnjačkih nogu, u: Bosna i bošnjaštvo,
Sarajevo 1990, 176.
37 D. Petrović konstatira da je „„storijska greška avnojskog koncepta” što „taj živalj nije
priznat pod tradicionalnom imenom Bošnjaci” - prema: D. Petrović, Avnojska Jugoslavija-
kompozicija i granice, u: Stvaranje i razaranje Jugoslavije, Beograd 1996, 125.
38 Odluke AVNOJ-a u pogledu Vojvodine, Sandžaka, Kosova i Metohije, kako predočava
Janko Pleterski, „ništa nisu unapred odlučivale”. Kakav je bio stepen razmišljanja
o autonomnim oblastima, „posredno pokazuje činjenica da je Moša Pijade u svojim
ustavnim osnucima u prvim mesecima 1944. g. predviđao stvaranje, pored sreskih i