Page 205 - NOVOPAZARSKI ZBORNIK 45

Novopazarski zbornik, 45/2022, str. 197-213 205

crkve i konaka, manastirski kompleks čine trpezarija, muzej, crkvena prodavnica,
cisterne, ostali ekonomski objekti i zidine sa ulaznom kulom.
Kao prva građevina raške škole ili raške stilske grupe, Crkva Svetog Đorđa
svojom osobenom arhitekturom predstavlja izuzetno značajnu građevinu u istori-
ji srpske srednjovekovne arhitekture. Vizantijska koncepcija unutrašnjeg prostora
sjedinjena sa oblicima rimske arhitekture, prvi put ovde ostvarena, postala je obe-
ležje brojnih crkava i manastira: Studenice, Žiče, Sopoćana, Gradca, Morače, kao
i nekoliko crkava iz XIV veka. (Šaćirović 2007: 117)
Od bogatog živopisa Crkve Svetog Georgija ostali su samo fragmenti. Nai-
me, crkva je živopisana između 1171.i 1175. godine i iz tog perioda potiče slikar-
stvo iz naosa, dok je živopis u priprati nastao 1282–1283. godine, u vreme kralja
Dragutina. U priprati su očuvani samo fragmenti vezani za život Svetog Georgija,
patrona hrama. Na istočnom i severoistočnom zidu nalaze se oštećene predstave
ktitora – Stefana Nemanje i kralja Dragutina. Treba reći da su neki fragmenti fresa-
ka izloženi u Narodnom muzeju u Beogradu. (Mileusnić 2002:240)

Manastir Tušimlja se nalazi između Raške i Novog Pazara, na obroncima
Golije prema Kopaoniku, u istoimenom selu (Slika 3). Nema istorijskih podataka
o vremenu nastanka, ni o ktitoru hrama. Crkva se ne pominje u srednjovekovnim
izvorima, niti se selo pominje u poznatoj povelji cara Uroša o zameni poseda izme-
đu kneza Vojislava Vojinovića i čelnika Muse. (Šuica2003: 143-166)
Meštani pričaju da im je od starijih ostalo predanje o crkvi koja je, kako
kažu, bila na tom mestu još u 11. veku. U arhivi Muzeja „Ras” u Novom Pazaru
ima nekih podataka koji se odnose na srednji vek, u kojima se pominje srednjo-
vekovni manastir u mestu Tušimlje. (Katići Garić-Petrović 2011: 157-190)

Slika 3.Manastir Tušimlja

Izvor: www.facebook.com/dusanovgrad7/photos/pcb.994474824317978/994474530984674