Page 208 - NOVOPAZARSKI ZBORNIK 45

208 P. Todorov, N. Mijuk, Mogućnost organizovanja pravoslavnog verskog...

Crkva Svetog Nikole u Novom Pazaru nalazi se u centralnom gradskom
jezgru. Podignuta je i opremljena u drugoj polovini XIX veka i pripada Raško-pri-
zrenskoj eparhiji Srpske pravoslavne crkve (Slika 5). Crkva datira iz 1871.godine,
a poznati podaci govore o graditeljima Debranima (Makedonija), koji su bili an-
gažovani na njenoj izgradnji. Građena je po konceptu romantičarskog istorizma,
koji je karakterističan za kraj XIX i početak XX veka. (Kadijević 1995 :195-196)

Slika 5.Crkva Svetog Nikole

Izvor: fotografija autora N. Mijuka (2022)

Crkva je koncipirana kao monumentalna, podužna, bazikalna građevina sa
trobrodno rešenim unutrašnjim prostorom, kupolom, galerijom na zapadu i trostru-
kom apsidom na istoku. Odmah po izgradnji crkve pristupilo se njenom opremanju
i ukrašavanju. Utisak monumentalnosti upotpunjuje raskošni ikonostas koji domi-
nira unutrašnjim prostorom hrama.Izrada ikonostasa poverena je porodičnoj tajfi
Đinoski iz debarskog kraja. (Makuljević 2012: 211-226)
Ikonostas crkve se može podeliti u tri zone. Prvoj zoni pripadaju ikone u
soklu, zatim ikone na carskim, severnim i južnim dverima, prestone ikone i arhitrav
na kome je prikazano četrdeset sevastijskih mučenika i ikone iznad dveri. Drugoj
zoni pripadaju ikone koje su raspoređene u tri dela. To su ikone svetitelja i jevan-
đelista u prvom i drugom redu, a u trećem redu ikone starozavetnih proroka. U
trećoj zoni najistaknutije mesto zauzima krst sa raspećem sa aždajama (grifonima),
koji zauzima centralno mesto, kao i ikone Bogorodice i Svetog Jovana Bogoslova.
(Biorac 2000:44)