Page 200 - NOVOPAZARSKI ZBORNIK 45

200 P. Todorov, N. Mijuk, Mogućnost organizovanja pravoslavnog verskog...

tolici (5,48%), muslimani (3,2%) i protestanti (1,08%), dok su ostale religije slabi-
je zastupljene. Crkve i verske zajednice koje u Srbiji imaju viševekovni istorijski
kontinuitet su: Srpska pravoslavna crkva, Rimokatolička crkva, Slovačka evange-
listička crkva, Reformatorska hrišćanska crkva, Islamska verska zajednica i Jevrej-
ska verska zajednica. Sve crkve i verske zajednice u Srbiji imaju punu unutrašnju
autonomiju i ne zavise od države. Na osnovu saradnje između države i verskih
organizacija, država pomaže u unapređenju verskog obrazovanja, poboljšavanju
materijalnog položaja sveštenika, zaštiti verskog identiteta, unapređivanju verskih
sloboda i tolerancije i izgradnji, obnovi i održavanju hramova i verskih objekata.
(Todorov i dr. 2021: 44)

Organizovanje pravoslavnog verskog turizma na području opštine Novi Pazar

Religijski turizam je fokusiran na posetu religijskim mestima i atrakcijama,
a glavni cilj mu je angažovanje učesnika na jačanju sopstvene vere. Da bi se moglo
govoriti o verskom turističkom putovanju, ono mora biti motivisano prevashodno
religijskim razlozima. Ipak, ovaj oblik turizma teško je precizno definisati i za nje-
ga se obično naizmenično koriste termini verski, duhovni i poklonički (hodočasnič-
ki) turizam. (Rabotić, 2013: 210)
Reprezentativna lista materijalnog kulturnog nasleđa Republike Srbije od
strane Uneska utvrđena je sledećim impresivnim artefaktima (Pantović 2022:53):

• Stari Ras i manastir Sopoćani;
• manastir Studenica;
• srednjovekovni spomenici na Kosovu;
• Gamzigrad – Feliks Romulijana, Galerijeva palata;
• srednjovekovni nadgrobni spomenici – stećci;

Stari Ras i manastir Sopoćani predstavljaju materijalno zdanje koje se sasto-
ji od četiri odvojena manastira u raškoj regiji (Ibidem: 53-54): manastir Sopoćani,
Đurđevi stupovi, Crkva Svetih apostola Petra i Pavla (Petrova crkva) i arheološko
nalazište srednjovekovne crkve – Stari Ras.
Ono za šta Srbija ima potencijala i resursa jeste da verski turista kao primar-
no odredište na određenoj destinaciji ima duhovna mesta (manastire) sa pratećim
sadržajima koji bi trebalo da se nađu u blizini tih mesta. Elementi koji privlače tu-
riste ka turističkoj destinaciji tiču se njene autentičnosti, atraktivnosti i konkuren-
tnosti, a prema autoru Popeskuu, to su: atrakcije, usluge i objekti, ljudski resursi,
imidž, karakter i cena. (Popesku 2016: 38) Motiva za posetu svetom mestu, odno-
sno za odlazak na hodočasničko putovanje ima skoro onoliko koliko ima i samih
hodočasnika, ali ono što je zajedničko svima jeste molitva, učešće u bogosluženju
na svetom mestu i religiozno poklonjenje svetinjama. (Krstajić 2011: 14-15)