Page 199 - NOVOPAZARSKI ZBORNIK 45

Novopazarski zbornik, 45/2022, str. 197-213 199

neke druge religije, ali na racionalnom, emocionalnom, moralnom i svakom dru-
gom planu sledbenici svake od vera izražavaju sebe različito. (Rabotić 2013:209)
Hrišćanstvo je najrasprostranjenija religija u svetu. Poniklo u I veku nove
ere na istoku Rimske imperije, ubrzo postaje religija čitavog Rimskog carstva. U
ranom srednjem veku širi se na ostale narode Evrope, a po ostalim delovima sveta
proširilo se posle velikih geografskih otkrića.
Pravoslavlje (na grčkom znači prava vera i pravo saborno poklonjenje) jeste
učenje koje je neposredno povezano sa apostolskom tradicijom, a formira zajednič-
ku veru nepodeljene crkve prvog milenijuma. (Stamenković 2006: 23)
Turizam i religija povezani su na više načina i jačina tih odnosa uticala je
da se govori i piše o posebnom obliku turizma – verskom ili religijskom turizmu.
Pretežno su zastupljena dva aspekta međusobne povezanosti religije i turizma. Prvi
aspekt podrazumeva vezu religije sa motivacijom čoveka da se turistički kreće.
Kada je u pitanju drugi aspekt, sakralni objekti se navode kao sadržaji i atraktivno-
sti na strani turističke ponude. (Pavlović 2020: 80) Stalna i neprekidna putovanja
ka svetim mestima upućuju na to da turizam i hodočašća mogu imati i kulturni kon-
tekst, pa se mnogi veliki hodočasnički centri u svetu razvijaju u regionalne centre.
(Stamenković 2005: 173-180)
Kao segment kulturnog nasleđa, u Srbiji se izdvajaju nepokretna kulturna
dobra, spomenici kulture, srednjovekovne crkve i manastiri, koji kao antropoge-
ni umetnički turistički resursi čine osnov za razvoj jedne vrste turizma posebnih
interesovanja – verskog turizma. Verski turizam u Srbiji može da se razvija u dva
pravca (Radović i Radović 2017: 52):

1. u formi tematskih tura, gde bi cilj putovanja bio obilazak manastira prema
definisanim turama ili putanjama, a prema grupisanim manastirskim odredi-
štima kao što su: grupisani manastiri srpske Svete gore (Fruške gore), mo-
ravska Sveta gora, ovčarsko-kablarski manastiri, zatim ibarska zona sred-
njovekovnog nasleđa, braničevski manastiri i niz drugih skupina manastira;
2. kao posete pojedinačnim manastirima – Hilandaru, Visokim Dečanima, Mi-
leševi, Studenici, Sopoćanima, Kovilju i slično.

Prema Višnjiću, zabeležena su 423 aktivna manastira Srpske pravoslavne crkve,
kao i 213 manastirišta. Samo na teritoriji Srbije postoji preko 260 manastira i više od 120
manastirišta, ali nije moguće sa sigurnošću precizirati njihov broj imajući u vidu da se
pojedini zapusteli manastiri obnavljaju, ali i da se podižu novi. Važno je naglasiti da su
svi manastiri atraktivni i autentični kulturno-istorijski turistički resursi i duhovna mesta
koja sa svojim tradicijama, istorijskim činjenicama i vrednostima na kojima se temelje
predstavljaju interesantan izbor za brojne posetioce. (Višnjić 2012: 10)
Verska struktura stanovništva je vrlo bitna za rasprostranjenost verskih obje-
kata na nekoj teritoriji, a u Srbiji je zahvaljujući burnoj i dinamičnoj istoriji, veoma
raznovrsna. Najveći broj vernika u Srbiji čine pravoslavci (84,98%), zatim rimoka-