Page 156 - NOVOPAZARSKI ZBORNIK 43

156 N. Nikšić, Sandžački melos u muzičkim zbirkama

jima se nalaze sandžačke pjesme i igre prilagođene mogućnostima djece mlađeg
školskog uzrasta i koje, kao takve, predstavljaju potencijalne nastavne sadržaje u
okviru predmeta muzička kultura u osnovnoj školi. Pored njih, tu su i zbirke sa
obradama narodnih lirskih pjesama za hor u kojima su se kompozitori trudili da ne
vrše korekcije melodija obrađenih pjesama i na taj način daju ih u svom izvornom
obliku, kao i obradama i originalnim instrumentalnim kompozicijama za klarinet i
klavir u kojima su stvaraoci kao teme koristili melodije cijelih pjesama i igara, ili
motive karakteristične za sandžački melos.
Cilj ovog rada jeste da se stručnoj i široj javnosti predstave postojeće zbirke
sa sandžačkim melosom (narodnim lirskim pjesmama i igrama) kako bi istraživači,
stvaraoci, teoretičari muzike i muzički pedagozi imali pregled referentnih zbirki i
polaznu osnovu za dalji rad, ali i ukaže na postojeće probleme i mogućnosti kada je
u pitanju zabilježena muzička građa. Osim toga, u određenim zbirkama koje ćemo
predstaviti u radu dati su i opisi nemuzičkih igara (s posetka, čobanske igre...), obi-
čaja i narodne nošnje, što može koristiti u istraživanjima iz drugih oblasti. U radu je
korištena teorijska analiza sadržaja. Nadam se da ću ovim radom podstaći stručnu
javnost na dalja istraživanja, prilagođavanje sadržaja potrebama nastave muzičke
kulture, komponovanje, prezentaciju i popularizaciju sandžačkog melosa.

Etnomuzikološke i etnokoreološke zbirke

U potrazi za etnomuzikološkim studijama sa sandžačkim melosom naišla
sam na tri studije koje ću predstaviti u ovom radu. Najstarija od njih je zbirka Na-
rodne melodije iz Sandžaka(Vasiljević 1953) koju je priredio Miodrag Vasiljević .
2

On je zapisivanje sandžačkih pjesama započeo još 1934. godine, kada je u dva
navrata, za vrijeme školskog raspusta 1934. i 1935. godine, putovao u okolinu

2 Miodrag Vasiljević (1903 - 1963) je srpski etnomuzikolog i muzički pedagog rođen u
Zakuti (Kragujevac). Muzikom započinje da se bavi u okviru Muzičkog društva u Kruševcu
gdje je pohađao gimnaziju. Nakon započetih studija muzike u Pragu obrazovanje nastavlja
i završava u Beogradu. Prvo radi kao nastavnik muzike u Skoplju, a zatim u Beogradu gdje
predaje teoretske predmete u srednjoj muzičkoj školi, a potom i muzičkoj akademiji gdje
biva biran u nastavnička zvanja. Osnivač je katedre za etnomuzikologiju i Saveza folklorista
Jugoslavije. Svojom Funkcionalanom metodom dao je značajan doprinos muzičkoj
pedagogiji Srbije. Njegovi principi rada i originalni nastavni sadržaji - pjesme modeli (kao
i postupci rada na njima) ostavili su neizbrisivi trag u nastavi muzičke pismenosti u Srbiji.