Page 271 - Zbornik 39

Ersan Muhović
Novi Pazar

ORNAMENTIZIRANJE EPSKE GRAĐE
(Epski svijet Avda Međedovića, Sead Šemsović, Narodna biblioteka
,,Dositej Obradović“, Novi Pazar, 2017. godina)

I

Osvrt na život i djelo Avda Međedovića, sandžačkog pjesnika – pjevača tradici-
1
onalnih usmenih junačkih pjesama homerovske stvaralačke snage i inspiracije, čije se
2
pjesme s pravom mogu ubrojati u najbolja svjetska ostvarenja u domenu epskog pje-
sništva, najbolje je početi završnom konstatacijom dr. Enesa Kujundžića, u kojoj stoji:

“Na kraju valja istaći da je Avdo Međedović veoma zapostavljen u našoj na-
uci o epskom pjesništvu i pjevačima. Avda nema ni u književnim leksikonima, niti u
školskim programima i udžbenicima. O njemu naša čitalačka publika ne zna ništa.“

Svako proučavanje života i djela A. Međedovića predstavlja i proučavanje
književne historije koja nam govori o nama samima. Epski svijet Avda Međedovi-
ća prof. dr. Seada Šemsovića još jedan je u nizu projekata revitalizacije usmenog
materijala i studija pred nama kroz nekoliko postupih razina (u kojima pronalazi-
mo različite oblike kulturnog pamćenja, počevši od mimetičkog, pamćenja stvari,
komunikativnog pamćenja, pa sve do ,,predaje smisla“) sagledava poetiku epskog
svijeta kao umjetničke kreacije pojedinca unutar kolektiva, pri čemu je posebna
pažnja usmjerena upravo na sagledavanju slojevitoga naslijeđa kolektiva iz kojeg
izrasta ,,Homer s Obrova“.
Početkom tridesetih godina dvadesetog vijeka dva profesora sa Hardvarskog
univerziteta, sa katedre za klasične jezike i književnost, Milmann Parry i Albert
Lord, otkrili su svijetu, ali i domaćem kraju, Avda Međedovića, guslara iz Obrova,
kod Bijelog Polja. Avdo Međedović je rođen otprilike 1870. godine. Ako uzmemo
u obzir da su Parry i Lord otkrili Međedovića 1935. godine, a on je tada imao oko

1 ,,Avdo Međedović nije samo pjevao gotove pjesme, većih je i dopjevavao, etički i estetički
korigovao, pa je prema tome, bio i pjevač i pjesnik“. (ĆamilSijarić, 1988.)
2 Ukoliko je pretpostavka o nepostojanju Homera istinita, sa kim bi poredili sandžačkog Homera?
(Postoji mišljenje da Homer nije pravo ime nego u sebi sadrži opće značenje koje se odnosi na pjevača.
Milan Budimir kaže da Homer nije lično ime, već imenica srodna po svom značenju sa grčkim imenima
rapsod ili poeta, a one znače ,,sastavljač“. Tako je, od apelativa koji označava profesiju (uslovno
rečeno), nastalo lično ime. I zato pjesnik Ilijade nema ime, on se zove umjetnik, i ništa više niti manje
od toga. Na isti način je pjevač Smailagić Meha postao paradigma usmenog pjevača.