Page 153 - Zbornik 39

39/2016 MORALNO-DIDAKTIČKA KASIDA SULEJMANA.. 153

i usmeno je prenošena. Dugo se ona pripisivala Hamzi Sulejmanu Puziću koji je
rođen u Pljevljima, a živio i umro u Mostaru. Alija Nametak u svom radu „Nov
prilog bosanskoj alhamijado literaturi“ kaže: „Godine 1927. priredio sam za
štampu Ibrahima terziju po anonimnom rukopisu, a tokom dovršavanja za štampu
toga didaktičkog spjeva, nastalog po uzoru na Čengić-Kapetanovićevu Avdiju,
saznao sam i za njegova autora, Hamzu Puzića, koji se tom prilikom i potpisao na
alhamijado rukopis: ’Gradio Sulejman Hamza Puzić’“ (Nametak 1962-63: 237).
Mnogo prije Alije Nametka i Mehmeda Handžića ovaj didaktički spjev pripisuje
Hamzi ef. Puziću. „Poznat je i štampan njegov spjev ’Ibrahim terzija’ u 265 stihova.
Sadržaj mu je sličan sadržaju ’Avdije’, a u formi sliče jedan drugom jer su oba
u sedmercu“ (Handžić 1933: 98). Vremenom se ispostavilo da je Kasida Ibrahim
originalno djelo Sulejmana Tabakovića iz Novog Pazara. Abdurahman Nametak
navodi da kasida „Ibrahim terzija nije originalno djelo Puzićevo. On ga je napisao
prema zapamćenju iz usmenog prenošenja djela Kitab kasida kalem Ibrahim od Mula
Sulejmana Tabakovića iz Novog Pazara i iz godine 1278. po Hidžri (1861/1862)”
– (Nametak 1981: 31). On dalje pojašnjava da je u Mostaru 1927. godine objavljen
ovaj spjev prema rukopisu koji je bio u vlasništvu Salih-age Džokle iz Rotimlja,
a koji je izgorio u požaru kada su u jula 1943. godine Nijemci spalili kuće na
Orašju u Rotimlju. „Na rukopisu, prema kojem je objavljen ovaj spjev kao Puzićev
1927. godine u Mostaru Puzić je napisao: Gradio Puzić Hamza u 1287. godini po
Rumiji tarihu, kada je bio u ruždiji mektebu u četvrtom sunufu, za turske vlade”
(Nametak 1981: 31). Autorstvo ovog djela od strane Puzića je dovedeno u pitanje
„otkrivanjem Sulejmana Tabakovića kao alhamijado pjesnika među čijim pjesmama
je pronađena gotovo identična pjesma koja se pripisivala Puziću, a nastala je prije
Puzićeve verzije. Ovu Tabakovićevu pjesmu pronašao je Abdurahman Nametak u
Orijentalnoj zbirci Jugoslovenske akademije znanosti i umjetnosti u Zagrebu pod
naslovom Kitab-kasida kelam Ibrahim” (Huković 1981: 169).
O Tabakoviću, iako je bio jedan od poznatijih i popularnijih alhamijado
pjesnika novopazarskog kraja, osim nekoliko informacija koje je u stihovima svojih
pjesama dao o sebi, gotovo da se ništa ne zna. „Ne zna se kako i gde se školovao,
a sudeći po prezimenu da se naslutiti da je poticao iz porodice prerađivača koža
(tabaci – kožari). To je bio tradicionalni i vrlo unosan posao u Novom Pazaru.
Sebe je identifikovao Turčinom iako je bio Musliman, što je, s obzirom na vreme,
kada se, usled velikoturskog hegemonizma, sve muslimansko smatralo turskim,
odnosno kada se etničko gubilo kod konfesionalnog” (Mušović 1989: 84). Huković
spominje Sulejmana Tabakovića kao veoma plodnog alhamijado pjesnika iz Novog
Pazar, kao i njegov spjev Ibrahim terzija. „Sulejman Tabaković je ostavio iza sebe
i Ibrahima terziju, didaktički spjev sličan Abdiji u 265 sedmeračkih rimovanih
stihova, koji se nižu bez strofa” (Huković 1986: 169).
Kako je bio veoma popularan, djela Sulejmana Tabakovića su dosta
prepisivana, jer su se tada sva djela prenosila ili prepisivanjem ili usmenim