Page 139 - Zbornik 27
P. 139
142 Dr Aleksandar Kadijevi} NZ27/2003
ografiji povezivan je sa istoristi~kim, ali i modernim tokovima u
4
evropskom graditeqstvu. Potcrtan je wegov specifi~an, za ambijent me-
sta neo~ekivan, pa i nesvakida{wi izgled. Ovom prilikom, dosada{wa tu-
ma~ewa upotpuwujemo novim zapa`awima.
Odazivaju}i se na poziv Crkvenog odbora kojem je predsedavao trgo-
vac Mihailo Doskovi}, Mini} je zvonik podigao besplatno i ekspeditiv-
5 6
no. Sagra|en na mestu prethodne niske zvonare, osve}en je na Petrovdan
1934. godine. Tada su osve}ena i dva zvona koja su crkvi poklonili dr
Aleksa Stani{i}, ban Zetske banovine i Cvetko Petkovi}, direktor Pri-
jepoqske gimnazije u penziji i ~lan Saveta i Upravnog odbora Crkvene op-
7
{tine prijepoqske.
Gra|ewe samostalnih, od hramova izdvojenih zvonika, ili sa wima po-
vezanim tremovima, u me|uratnom razdobqu je predstavqao ~est zadatak srp-
skih arhitekata jer je graditeqska aktivnost SPC tada dostigla najve}i
istorijski zamah. Podignuto je vi{e stotina novih hramova, a obnovqeno na
8
desetine starijih. Sagra|eno je mno{tvo parohijskih domova, episkopskih
konaka, crkvenih {kola, trpezarija, kapija porti, pirgova, zvonika, ~esama,
prodavnica sve}a i dr. Me|u arhitektima koji su u~estvovali u tom poduhvatu
predwa~ili su poznavaoci srpske sredwovekovne arhitekture: Petar J. Popo-
vi}, Du{an @ivanovi}, Momir Korunovi}, Aleksandar Deroko, Grigorije
9
Samojlov, Vasilij Androsov, @arko Tati} i Milan Mini}.
2001, 274; G. Konstantinovski, Graditelite vo Makedonija H¤£££–HH vek, Skopje 2001,
50; G. Mitrovi}, Architectural heritage in the spas of Serbia, MNHMEIO (Monument and En-
vironment) 7, Thessaloniki 2001, 195–196, 202; Z. Manevi}, Mini} Milan, u: Leksikon
srpskih neimara, Beograd 2002, 132; S. Markovi}, Dve slike Milana Mini}a u Prijepo-
qu, Mile{evski zapisi 5, Prijepoqe 2002, 197–200; A. Kadijevi} — S. Markovi}, Mi-
lan Mini} — arhitekt i slikar, Prijepoqe 2003.
4 A. Kadijevi}, Milan Mini} i Prijepoqe... 168–173; M. Jovanovi}, Francuski arhitekt
Eksper i »Ar Deko« u Beogradu, Nasle|e £££, Beograd 2001, 67; A. Kadijevi} — S. Marko-
vi}, nav. delo, 67–69, 127. Treba ista}i i afirmativno mi{qewe arh. Slobodana Ma{i-
}a, izneto 1999. god. o zvoniku kao »remek-delu« i »reprezentativnom primeru ekspre-
sivne arhitekture« (videti list »Polimqe«, br. 1940–1941, Prijepoqe 1. 1. 2000, 8).
5 O tome je pisano u listu »Sanxak« (br. 33, 15. 12. 1933, 3): »Zvonaru je besplatno projek-
tovao poznati beogradski arhitekta g. Milan Mini}, a po visini i lepoti izrade zvo-
nara je najve}a po visini i najlep{a po izradi u celoj Zetskoj banovini«.
6 A. Kadijevi}, Milan Mini} i Prijepoqe... 168.
7 Dragocene podatke o istoriji, visini i tehnici gra|ewa zvonika, ustupio nam je
ugledni prijepoqski novinar i publicista Milan R. Cmiqanovi}, na ~emu mu najsr-
da~nije zahvaqujemo.
8 M. Le~i}, Izgradwa i obnova crkava i manastira od 1920. do 1941. godine, u: Srpska
pravoslavna crkva 1920–1970, Beograd 1971, 65–125.
9 A. Kadijevi}, Jedan vek tra`ewa... 114–197. O Mini}evom radu na prou~avawu i za-
{titi sredwovekovnih spomenika, kao i saradwi sa ~uvenim francuskim vizantolo-
gom Gabrijelom Mijeom, videti: Isti, Beogradski opus... 126; A. Kadijevi} — S. Mar-
kovi}, Milan Mini} — arhitekt i slikar... 21–22, 28–29, 114–115.