Page 138 - Zbornik 27

Dr Aleksandar Kadijevi} UDK 726.54 (497.11)
Filozofski fakultet
Beograd

O ARHITEKTURI ZVONIKA CRKVE
SV. VASILIJA OSTRO[KOG U PRIJEPOQU
1
U porti bazilike Sv. Vasilija Ostro{kog (1881–1894) u Prijepoqu
(sl. 1), desetak metara zapadno od pro~eqa hrama, 1933. godine podignut je
novi zvonik (sl. 2) koji neobi~nim izgledom privla~i pa`wu tuma~a arhi-
tekture. Izgra|en usred dru{tvenog centra postorijentalne varo{ice,
2
sme{tene na desnoj obali Lima, ve} sedamdeset godina predstavqa reper-
nu ta~ku wene urbanisti~ke kompozicije. Kao delo neimara i slikara Mi-
3
lana Mini}a (Prijepoqe 1889 — Beograd 1961, sl. 3), u umetni~koj istori-

1 Crkvu je podigao neimar Pero Nin~i} iz Sedobra. O wenoj istoriji i arhitekturi
op{irnije videti u: V. [alipurovi}, Prilozi za istoriju gra|evinarstva u sredwem
Polimqu, Beograd 1979, 60–61, 86–88; A. Kadijevi}, Jedan vek tra`ewa nacionalnog
stila u srpskoj arhitekturi (sredina H£H — sredina HH veka), Beograd 1997, 67–68,
304; M. Miqanovi}, Ikonostas Andreja Bi{}enka u Prijepoqu, Mile{evski zapisi 3,
Prijepoqe 1998, 151; S. Vujovi}, Srpsko crkveno graditeqstvo na podru~ju Starog
Vlaha pod turskom vla{}u u drugoj polovini H£H veka (rad u {tampi).
2 Godine 1921. Prijepoqe je imalo 3.222 stanovnika i 800 ku}a (\. P. Popovi}, Prijepo-
qe, u: Ilustrovani zvani~ni Almanah — {ematizam Zetske Banovine, Cetiwe — Sa-
rajevo 1931, 318–319).
3 O arhitektonskom i slikarskom delu Milana S. Mini}a videti: M. Macura, U spomen
Milanu Mini}u, Arhitektura urbanizam 7, Beograd 1961, 40; Z. S. Milovanovi}, Mi-
lan Mini}. In memoriam, GGB £H–H, Beograd 1962–1963, 635–640; U. Martinovi}, Mo-
derna Beograda, Beograd 1972, 25, 30; D. Rosi}-Abramovi}, Biografija arhitekte Mi-
lana Mini}a. Ostvarena dela Milana S. Mini}a, arhitekte i slikara, u: Milan Mi-
ni}, Beograd 1975, 9–17; M. \ur|evi}, Milan Mini}, u: Dom beogradskih graditeqa,
Beograd 1989, 19; S. @ivkovi}, Srpski impresionisti, Beograd 1994, 258; A. Kadije-
vi}, Beogradski opus arhitekte Milana Mini}a (1889–1961), GGB HŸ£££, Beograd 1996,
123–152; Isti, Rad arhitekte Milana Mini}a u Bawi Koviqa~i, u: Strategija urbani-
zacije i razvoja bawskih i klimatskih mesta Jugoslavije, Sokobawa 1996, 89–92; Isti,
Jedan vek tra`ewa nacionalnog stila u srpskoj arhitekturi... 82, 118, 159, 170, 182,
195; Isti, Milan Mini} i Prijepoqe (arhitektonska delatnost izme|u dva svetska
rata), Mile{evski zapisi 3, Prijepoqe 1998, 165–173; M. \ur|evi}, Uloga Milana
Mini}a na konkursu za hram Sv. Marka u Beogradu, Mile{evski zapisi 3, Prijepoqe
1998, 175–184; Mini} Milan, u: Leksikon srpskih arhitekata 19. i 20. veka (ur. Z. Mane-
vi}), Beograd 1999, 129; V. Mitrovi}, Topografija graditeqskog nasle|a Bawe Koviqa-
~e, Glasnik DKS 23–24, Beograd 2000, 99–104; S. Mihajlov, Prilog prou~avawu arhi-
tektonskog dela Milana Mini}a u Beogradu, GGB HŸ¤££–HŸ¤£££, Beograd 2000–2001,
225–238; M. Nemawi}, Jedan vek srpske stvarala~ke inteligencije 1820–1920, Beograd