Page 128 - NP Zbornik 46_DRUGO REVIDIRANO IZDANJE

128 Armin Gicić, Elektronski i tradicionalni turistički vodiči...

1. Definisanje turističkih vodiča

Definisanje turističkih vodiča je vrlo kompleksno. Oni svojim stilom, for-
mom i svrhom obuhvataju različite vrste tekstualnih žanrova i književnih formi.
U Rečniku srpskog jezika (Vujanović 2011) turistički vodič može biti osoba koja
pokazuje posjetiocima znamenitosti nekog mjesta ili kraja. Također, turistički
vodič je knjiga koja sadrži informacije o znamenitostima nekog mjesta ili kraja
kojom se služe posjetioci pri razgledanju tih znamenitosti. Pored naziva turistički
vodič, postoji sinonimni naziv –turistički priručnik.
Kako navode Mili i Cilinger (Mieli i Zillinger 2020), ne postoji univerzalno
prihvaćena definicija turističkih vodiča. Međutim, u ovom radu navodimo defi-
niciju Taunera (Towner 2000) iz Enciklopedije turizma: „Turistički priručnik ili
vodič je redaktirana knjiga sa bezličnim, sistematičnim i detaljnim pristupom.
Takva knjiga je napisana i objavljena sa svrhom da pruži informacije o određe-
nom mestu za turiste. Kao kanal za prenos informacija u turizmu, njihova glavna
funkcija je da predstave šta treba da se vidi (Koshar 1998) i da daju osećaj nekog
mesta” (Nishimura et al. 2006). Upravo ono šta Košar (1998) i Nišamura i njegovi
saradnici (2006) tvrde jeste da turistički vodiči imaju informativnu i operativnu
funkciju. Te dvije jezičke funkcije, uz ekspresivnu, osnovne su odlike turističkog
promotivnog diskursa (Sulaiman & Wilson 2019).
U ovom radu se kreira definicija turističkog vodiča iz njegovih osnovnih
funkcija: informativne, operativne i ekspresivne. Da bismo obuhvatili komplek-
snu oblast turističkih vodiča, predstavićemo dvije definicije opšteg i specifičnog
značenja. Turistički vodiči su, prema opštoj definiciji, uređeni sadržaji, elektron-
ski ili materijalni, koji imaju svrhu da podijele informacije o turističkoj destinaciji
ili iskustvu i pomognu potencijalnom posjetiocu da je doživi, odnosno posjeti.Uža
definicija turističkog vodiča predstavlja recenziranu knjigu koju je pisao jedan ili
više autora o određenoj destinaciji sa ciljem informisanja ili navođenja potencijal-
nog posjetioca da doživi određenu destinaciju.

2. Historija razvoja turističkih vodiča i elektronski turistički vodiči
Turistički vodiči nastali su iz religijskog sadržaja. Kroz historiju ne samo da
su promijenili kontekst u kome se javljaju – već i medij. Vremenom se izdvajaju iz
religijskih i vojničkih spisa i postaju žanr sam po sebi. U prošlom vijeku je pojava
računara i interneta jako uticala na žanr turističkih vodiča, čime su dobili novu
formu i oblike, ali su zadržali osnovne funkcije turističkih vodiča: informativnu,
operativnu i ekspresivnu.
Mili (2017) u svom radu predstavlja historiju razvoja turističkih vodiča. Prve
knjige koje su napisane i koje nekako liče na savremeni vodič imale su strateške