Page 82 - NOVOPAZARSKI ZBORNIK 43

82 T. Haskić, N. Pepić, Kaza Berane u salnami Kosovskog vilajeta za 1896. godinu

kaze, kada je u pitanju kupoprodaja posjećuje pećki i novopazarski kraj.
Zime su u ovoj kazi prilično oštre, ali to ograničeno utiče na vitalnost nje-
nog stanovništva. U sastavu kaze nalaze se i visoravni koje su u privatnom posjedu,
ali njihov broj i površina nisu tako obimni. Na spomenutim visoravnima stanovniš-
tvo kaze tokom ljeta izvodi na ispašu 15 do 20 hiljada grla ovaca i na njima ostaje
do 15. septembra, nakon čega se vraćaju svojim selima.
Važne lokacije i ostalo: U samoj kasabi nalazi se jedna časna džamija,
7
jedan hamam, jedna kasarna i jedna bolnica, sto dućana, sedamnaest hanova, jedan
vladin konak, jedna telegrafska stanica, kao i jedan sibjan mekteb sa sedamdeset
učenika, dok se u cjelokupnoj kazi nalazi devet islamskih i dva hrišćanska sibjan
mekteba, jedna crkva, jedan drveni most dužine preko tri stotine metara iznad ri-
jeke Lim, po jedna karaula sa obje strane mosta, zatim četrdeset sedam vodenica i
tri kožare.
Spomenuta časna džamija i mekteb izgrađeni su 1297. godine . Jedan od
8
uglednih vojnih funkcionera, uvaženi Tahir-paša koji trenutno samostalno obnaša
funkciju mutesarifa u Bengaziju, u okolini Berana obnašao je časnu funkciju gra-
ničnog komesara koja je trajala oko 7-8 godina. Tada je zahvaljujući njegovoj veli-
koj podršci i ljubavi prema obrazovanju i dobrovoljnim prilozima naroda izgrađen
jedan objekat u čijem se sastavu nalaze dvije sobe na donjem i gornjem spratu i dva
dućana, a ispred džamije je izgrađen jedan šadrvan uslijed čega vrijednost ove lo-
kacije znatno uvećan. Jedna od spomenutih prostorija je zakupljena od strane ima-
ma spomenute časne džamije, a druga od strane mualima spomenutog mekteba. Tu
se nalazi još jedna zgrada koja je izgrađena na inicijativu bivšeg valije cijenjenog
Faik-paše, a koja se sastoji od tri sobe na gornjem i dvije sobe na donjem spratu i
dva dućana, čiji ukupan zakup iznosi hiljadu groša.
Što se tiče crkve, ona je stara građevina izgrađena prije osamsto godina od
strane kralja Župana u ime Svetog Georgija .
9
10
Kule: U selima Lubnice i Vinicka koja se nalaze u nahiji Gornje selo zapad-
no od kaze, nalazi se po jedan centar, a u mjestima kao što su Negotine , Pešter,
11

7 To jest u Beranama koje predstavlja centar istoimene kaze.
8 1879-1880. godine ukoliko je riječ o Hidžretskom kalendaru, a 1881-1882. godine
ukoliko je riječ o Rumi kalendaru.
9 Riječ je o županu Stefanu Prvoslavu koji je poznat kao ktitor manastira Đurđevi stupovi
u Beranama.
10 U izvornom tekstu u prijevodu stoji “u ime Đurđevih stupova”, ali mi smo to preveli
kao “u ime Svetog Georgija”. Očigledno je da je autor teksta ime crkve zamijenio s
imenom lica u čije je ime crkva sagrađena.
11 Nismo uspjeli saznati o kojem je toponimu riječ.