Page 314 - Zbornik 27
P. 314
320 Miodrag Radovi} NZ27/2003
Partijska }elija za Novi Pazar
Po direktivi Pokrajinskog komiteta za Srbiju formiran je Okru-
`ni komitet KPJ za srezove: @i~ki, Studeni~ki, Mitrova~ki i De`evski.
Za De`evski srez bio je zadu`en Hranislav Hrane Bogdanovi}. Dobio je za-
datak da formira Partijsku }eliju za Novi Pazar. U Postewu se sastao sa
Slavoqubom Ra{kovi}em i Milisavom Ni}iforovi}em, primio ih u
Partiju i formirao Partijsku }eliju za Novi Pazar. Ona je imala tri
osnovna zadataka: formirawe NOO u Novom Pazaru, povezivawe i odr`a-
vawe veze sa gradom i prikupqawe sanitetskog materijala za Ibarski par-
28
tizanski odred.
Dogovori u rasulu
Na zahtev okupatora i pod wegovim okriqem udru`ivali su se doju-
~era{wi zakleti neprijateqi — ~etnici Dra`e Mihailovi}a i organi
albanske vlasti. U hotelu »Vrbak« organizovani su banketi na kojima su se
okupqale sve garniture nema~kih saradnika. Vrhunac ironije bilo je bra-
timqewe Bika Dre{evi}a, ratnog zlo~inca, i zloglasnog ~etni~kog ko-
mandanta Kalabi}a, Dra`inog izaslanika.
Bombardovawe Novog Pazara
Novi Pazar je bombardovan tri puta. Bombardovali su ga saveznici
zbog toga {to je on bio veliki vojni centar nema~ke vojske i ratne tehnike
u povla~ewu. Istovremeno je bio prolazna stanica svih garnitura ne-
ma~kih saradnika. U toku bombardovawa, na {irem podru~ju Novog Paza-
ra poginulo je preko 600 nema~kih vojnika, 200 ~etnika, nedi}evaca i qoti-
}evaca i preko 200 gra|ana Novog Pazara. Tada je poru{eno ili o{te}eno
preko 80 ku}a i 20 drugih objekata. Bombardovawa su bila od 6. do 9. novem-
bra 1944. godine.
Oslobo|ewe Novog Pazara
U jesen 1944. godine Nemci su se povla~ili iz Gr~ke, Makedonije i sa
Kosmeta pred snagama NOV i POJ. U tom periodu Novi Pazar bio je veli-
ki centar preko kojeg su se povla~ile nema~ke jedinice i wihova ratna teh-
nika. To potvr|uju dve depe{e Ibarskog partizanskog odreda upu}ene
Glavnom {tabu Srbije. Sadr`ina prve depe{e od 7. novembra glasi:
»Princ Eugen« povu~ena iz Kraqeva prema Novom Pazaru«. Druga depe{a
je od 25. novembra i glasi: »Nemci se u`urbano povla~e ka Pazaru i Kraqe-
28 Mijo Radovi}, nav. delo, 362–363.