Page 219 - Zbornik 27
P. 219
224 Evgenija Blanu{a NZ27/2003
tetima, grupama srodnih ili geografski povezanih gra|evina, urbanim ce-
linama, kao i o ~itavim periodima razvoja arhitekture na odre|enom pro-
storu. Najvi{e je pisao o spomenicima srpske sredwovekovne arhitekture,
~ijom se za{titom i prou~avawem uspe{no bavio. Tokom dugogodi{weg
bavqewa naukom, Bo{kovi} se dr`ao pouzdanog istoriografskog metoda u
prou~avawu i tuma~ewu srpske sredwovekovne arhitekture, zasnovanog na
preciznim i potpunim opisima polo`aja spomenika i wihove okoline
(oslawaju}i se na topografske i geografske podatke), na vlastitim teh-
ni~kim snimcima gra|evina, razlo`nim analizama, komparacijama i za-
kqu~cima, uvek utemeqenim na ~vrstim dokazima iz sakupqene gra|e. Uz
potpoglavqa o mestu i polo`aju crkava, manastirskih celina, arhitek-
tonskim sklopovima i prostornim re{ewima, konstruktivnim elementi-
ma (stubovima, stupcima, svodovima itd.), materijalima, razmerama i pro-
porcijama, dekoraciji fasada, name{taju i dr. uglavnom su bila prilo`e-
na i poglavqa o nere{enim nau~nim pitawima, preduzetim ili neophod-
nim restauratorsko-konzervatorskim zahvatima, kao i poglavqa koja sa-
dr`e sa`ete istorijske podatke o odre|enom spomeniku.
U tuma~ewu srpskog sredwovekovnog graditeqstva, Bo{kovi} je sle-
dio podelu Gabrijela Mijea na tri {kole: ra{ku, srpsko-vizantijsku i mo-
ravsku. Prou~avaju}i spomenike, uz arhitektonske analize, vr{io je i wi-
hovu klasifikaciju prema ovoj podeli, pri ~emu je iznosio i zapa`awa o
op{tim osobenostima svake {kole. Osim Mijea, na Bo{kovi}eva shvatawa
najvi{e su uticale wegove doma}e kolege, arhitekti Petar Popovi} i An-
dra Stevanovi}, istori~ar umetnosti Vladimir Petkovi} i arheolog Mi-
loje Vasi}. Wihova predavawa, kwige i konzervatorski rad, podstakli su
razvoj Bo{kovi}eve stru~ne metodologije.
Rezultate svojih istra`ivawa Bo{kovi} je objavqivao u vode}im
nau~nim ~asopisima Jugoslavije. Brojnim i iscrpnim prilozima obele-
`io je ~itave periode »Starinara«, »Glasnika Skopskog nau~nog dru-
{tva«, »Godi{waka SKA«, »Priloga KJIF«, »Srpskog kwi`evnog gla-
snika«, »Umetni~kog pregleda« i »Muzeja«. Istra`ivawa neimarstva pre-
zentovao je i u presti`nim inostranim publikacijama. Aktivno je u~e-
stvovao na brojnim nau~nim skupovima u zemqi i inostranstvu. Dobitnik
je vi{e stru~nih i dru{tvenih priznawa. Preminuo je u Beogradu 1990. go-
dine, ostavqaju}i obiman opus i veliki broj sledbenika.
U periodu izme|u dva svetska rata, sa nekolicinom istori~ara
umetnosti i arhitekata, Bo{kovi} je utemeqio istoriju srpske sredwo-
vekovne arhitekture kao nau~nu disciplinu. Bio je ujedno i za~etnik slu-
`be za{tite spomenika kulture na ovim prostorima. Iz wegovih in-
struktivnih predavawa, priru~nika, monografija, rasprava, priloga i
terenskih izve{taja, dragocena saznawa crpele su generacije doma}ih
stru~waka.