Page 167 - NOVOPAZARSKI ZBORNIK 44-2021

Damir Gruda UDK
Ekonomsko-trgovinska škola
Novi Pazar

DIPLOMATSKA MISIJA NOELA BAKSTONA U
DEZINTERGRACIJI OSMANSKE IMPERIJE I
NJEGOVA POSJETA NOVOM PAZARU 1899. GODINE

Sažetak: Ovaj će rad pokušati ukratko ilustrovati ličnost i stavove Noela
Bakstona, britanskog političara, ministra u vladi Velike Britanije, filantro­
pa i osnivača Balkanskog komiteta. Njegov pristup reformi i dezintegraciji
Osmanske imperije, njegova reakcija na Mladotursku revoluciju, Balkanske
ratove i Prvi svjetski rat, njegove publikacije bit će pod lupom ovog rada.
Rad prezentuje njegov značajan doprinos historiji grada Novog Pazara kroz
njegove najstarije poznate fotografije koje je Noel Bakston zabilježio tokom
svog kratkog boravka u Novopazarskom sandžaku 1899. godine tokom puto­
vanja kroz evropski dio Osmanske imperije kao istaknuti član Britanskog
kraljevskog geografskog društva.

Ključne riječi: Noel Bakston, Balkan, Osmansko Carstvo, Mladoturska re­
volucija, Novi Pazar, fotografije, Britansko kraljevsko geografsko društvo.

Britanski ministar, filantrop i osnivač Balkanskog komiteta, baron Noel Ba-
kston imao je jednu od ključnih uloga u razbijanju Osmanskog carstva na Balkanu,
a kao mladić boravio je 1899. godine u Novom Pazaru i zabilježio prve fotografije
ovog grada kao član Britanskog kraljevskog geografskog društva.
Noel Edvard Noel-Bakston, 1. baron Noel-Bakston, (9. januara 1869–12.
septembra 1948) bio je britanski liberalni, a kasnije laburistički političar. Bio je
ministar poljoprivrede i ribarstva u vladi Ramsaya MacDonalda 1924. i između
1
1929. i 1930. godine. Rođen je kao Noel Edvard Bakston, drugi sin sir Thomasa
Bakstona, a školovao se u Harrowu i na Trinity Collegu na Cambridgeu. Godine
1896. Bakston obnaša pomoćničku funkciju svom ocu, koji je tada guverner Južne
Australije. Služio je u Odboru čuvara i Centralnom organu za nezapošljene u Whi-
techapelu i bio je član Odjeljenja matične komisije za trovanje olovom.

1 James Ramsay MacDonald, FRS (12. oktobra 1866–9. novembra 1937) bio je britanski
socijaldemokratski političar i državnik, poznat je i kao jedan od osnivača Laburističke
stranke, njen vođa i prvi laburistički premijer, ali i po tome što je vodio Britaniju za
vrijeme izbijanja Velike ekonomske krize te po tome što je 1931. godine stvorio veliku
koaliciju s konzervativcima, na čijem je čelu bio sve do 1935. godine.