Page 149 - NOVOPAZARSKI ZBORNIK 43

Novopazarski zbornik, 43/2020, str. 141-154 149

Sl.11. Antozoa, hexakoral iz krede, lokalitet Bajevica, opština Novi Pazar
(photo: M. Dudić).

Kao i u svim ranijim plitkim morima, korali su i u gornjoj kredi imali mno-
go predstavnika u našoj oblasti istraživanja. Školjke su takođe bile široko raspro-
stranjene i brojno zastupljene na koralnim grebenima toga doba. Najverovatnje je
promena klime krajem gornje krede bila glavni uzrok njihovom masovnom ugiba-
nju, i to u momentu kada su dostigle najviši stepen razvića. U današnjim planinama
i potocima Balkanskog poluostrva u velikom broju se nalaze fosili ovih školjki
koje su vladale tim morem u gornjoj kredi. U neposrednoj blizini lokaliteta Bajevi-
ca nalazi se i nekoliko nalazišta koja su od velike važnosti za nauku i proučavanje
fosilnih sedimenata gornje krede. Međutim, ako se uzmu u obzir njihove geološke i
paleontološke karakteristike, samo su tri lokaliteta (Svilanovo, Kuližino Selo i Bele
Vode) zanimljivi s aspekta geološkog nasleđa, navodi Grujičić Tešić et al. 2016. Na
području između Čačka i Novog Pazara pojavljuju se fragmenti gornjokredskog
rudističkog krečnjaka u obliku uske trake duž ruba prekrivenih ležišta flišnog sloja.
Na severnim obroncima planine Golije nalazi se i nekoliko manjih tela nalik na
leće rudističkog krečnjaka. Uz obilje izuzetno krupnih i dobro očuvanih fosila, tri
lokaliteta na kojima je izložen gornjokredni krečnjak ˗ Svilanovo, Kuližino Selo i
Bele Vode treba smatrati potencijalno važnim za našu geološku baštinu (Grujučić
Tešić et al. 2016).
Naš lokalitet Bajevica smešten je na oko sedam kilometara od Novog Pazara
(43⁰ 06′ 02,49″ N; 20⁰ 28′ 42,44″ E). Direktan pristup lokalitetu nalazi se uz asfal-
tnu magistralu koja vodi ka Crnoj Gori (Sl.1, 12). Masivni krečnjak postavljen je u
površinskom sloju zemljišta. Zajednica prisutnih fosila sadrži foraminifere, školj-
ke, gastropode, ehinoide, korale, puževe, amonite i dr. Dominantni makrofosili u
široj oblasti istraživanja su rudistične školjke iz rodova Radiolites, Lapeirouseia,
Pironea, Hippurites itd., navodi Ćirić (1996), što se poklapa sa našim nalazima.