Imajući u vidu da se radi o umetnički obrađenim zanatskim proizvodima, važno je napomenuti da je Novi Pazar u svojoj prošlosti bio poznat kao grad zanatlija i trgovaca. Od putopisaca XVI i XVII veka možemo saznati o brojnim i raznovrsnim zanatima po kojima se Novi Pazar ubrajao među najrazvijenije gradove na Balkanu.

Obilje rude u oblasti starog Rasa, posebno u rudnicima na Rogozni, uticalo je da se u Novom Pazaru razvije domaća metalurgija čija je odlika bila izrada različitih predmeta. Kujundžije su tokom XVII i XVIII veka prisutni u Novom Pazarui bavili su se izradom i popravkom zlatnog i srebrnog nakita. Autori ovih proizvoda su anonimne kujundžije, s početka veka, čiji su proizvodi uzdignute na nivo umetničkog zanata. To ne umanjuje umetnički kriterijum, njihovu lepotu, raznovrsnost, prikazujući veštinu, znanje i talenat spretnih majstora-zanatlija koji su ih stvarali.

Jedan od poznatih novopazarskih kujundžija, Nikola Vuletić, povodom zvaničnog otvaranja, 1973.godine, darovao je Muzeju zbirku kujundžijskih proizvoda u trajno vlasništvo. Tu se nalazi pet tepeluka, tri narukvice, ukrasna igla za kapu ili šešir, kutija za Kuran, pafte, kolan, mazalica, medalja i amajlija.

U zbirci primenjene umetnosti posebnu pažnju, po vrsti i broju, privlači kolekcija narodnog nakita koji se nosio uz tradicionalnu nošnju, a čine ga: naušnice, minđuše, prstenje, igle, broševi, privesci, ogrlice, narukvice, kolani, pafte, ćusteci i džepni satovi. Nakit je izrađivan od srebra, mesinga i alpaka, nekada i sa pozlatom, u tehnici livenja, kovanja, filigrana i granulacije.

Pored prstenja, narukvica, ukrasnih igala, sastavni deo tradicionalne nošnje bile su i pafte, obično u srebru i ukrašene biljnom i geometrijskom ornamentikom. U zbirci se nalazi i nekoliko tepeluka, kao specifičan ukras koji se nosio na glavi.

Kolekciju posuđa, rad kazandžija, čine čaše, činije, poslužavnici i pribor za jelo, na osnovu kojih se dobija zanimljiva slika predmeta koje su sredinom XIX veka koristila domaćinstva u našoj sredini. Većina ovih, najrazličitijih predmeta, po načinu ukrašavanja, nose obeležja orijentalnog stila.

Zidnim i džepnim satovima u zbirci pripada posebno mesto. Iako su ispunjavali pretežno praktičnu funkciju, džepni satovi nošeni su i kao ukras. Kolekciju sačinjava dvadeset džepnih muških satova, uglavnom srebrnih i emajliranih.

Kolekciju religioznih predmeta čine okovi za Kur’ane, hamajlije, krstovi, kadionice, kandila i sl.