Page 240 - Zbornik 39

240 Fatima Paljevac Muratović 39/2016

stanje šadrvana, pokrivaju ih dvije velike kupole koje imaju čeličnu konstrukciju,
a oslanjaju se na nosače u obliku pandantifa. Rebra kupole su čelični nosači koji su
zavareni za čelični prsten, centralno postavljen, na kom treba ugraditi okulus i na taj
način obezbijediti vetrenje šadrvana. Ispuna kupole između rebara je od stakla distan-
cerima odvojena obloga od čelika i lima koja je dodatno perforirana u obliku orname-
nata, koji čine fragment koji se multiplicira na novoprojektovanoj krovnoj porvšini.
Zaštita od podzemne vlage: pod hamama nije postavljen neposredno na tlo
već na sistem zidova i stubića zidanih vjerovatno opekom, tako da između poda i
tla postoji visinska razlika, prema procjenama visina iznosi 1-1,20 m. Prvobitno je
služila za protok toplog vazduha radi grijanja poda hamama. Sada se tu nalazi voda
koja kapilarno vlaži zidove i pod. Uzrok pojave vode je neregulisana kanalizacija
susjednog objekta i moguć je novi izvor kao uzrok, što nije ustanovljeno.

Analiza kroz pet elemenata
Analizom objekta kroz pet elemetana (volumen, mjerilo, proporcije, ma-
terijalizacije i detalj) bliže se definišu smjernice za određivanje metoda zaštite.
Posmatranje objekta kroz njegove karakteristike, locira i definiše elemente objekta
koji su od značaja za njegovo dalje oblikovanje i zaštitu.

Volumen
Objekat ima formu kubusa. Kubus je jako dobro dimenzionisan,
sa veoma dobrim odnosima stranica, kao i visine. Tako da je obje-
kat volumenski dobro uklopljen u okolinu. Prema referentnim pri-
mjerima je neophodno definisati dimnezije elemenata koji nedo-
staju (krov šadrvana).

Mjerilo
Objekat je javnog karaktera i objekat prati liniju terena, kao i li-
niju okolnih objekata. Regionalna arhitektura se sjedinjuje sa pri-
rodom. Svojom dinamičnom formom i masivnošću odudara od
ostalih objekata koji ga okružuju, a sam objekat je mjerilo bogat-
stva i razvoja grada.

Proporcije
Analizirajući primjere hamama, proporcijski vidimo da su odnosi
stranica šadrvana 1:2 (volumen), dok je odnos otvora 1:1,5. Tako
će projektovani dio objekta predstavljati memoriju oblika i time
zadovoljiti odgovarajuće proporcije šadrvana, dok proporcije sta-
rog dijela objekta asociraju na dinamičnu liniju koja prati liniju terena. Zadnji dio
objekta je deniveliran u odnosu na saobraćajnice i degradiran.